Jamila is cliëntondersteuner bij MEE en werkt in het Wijkondersteuningsteam (WOT) in Schiedam. Met een aantal collega’s en haar teamleider is zij in opdracht van de gemeente Schiedam gestart met een pilot. Hoe de pilot vorm zou krijgen was aan het wijkteam zelf. Het thema: vroegsignalering, met de focus op veiligheid en het voorkomen van criminaliteit.
“Ik werk in Schiedam Oost. We kregen de opdracht een pilot te starten en dit is uitgegroeid tot een stedelijke methodiek. Het idee ontstond in Utrecht. Hier was ik met collega’s op een congres, waar we hoorden over PIT Amsterdam. PIT staat voor preventief interventie team. Dit team spoort jeugdigen op die dreigen af te glijden of een grote kans hebben om af te glijden naar crimineel gedrag. Deze aanpak sprak ons zo aan dat we de methodiek ook in Schiedam wilden gaan inzetten. Vanaf dat moment is het balletje gaan rollen.
Benaderen risicogroepen
Samen met acht collega’s ben ik door PIT getraind. We benaderen kinderen en jongeren die tot bepaalde risicogroepen behoren of die al risicogedrag laten zien. Daartoe behoren bijvoorbeeld de broertjes en zusjes van de jongeren op de Hit-lijst van Schiedam. Op deze lijst staan jeugdigen die herhaaldelijk in aanraking zijn gekomen met politie of justitie. Ook kinderen die in beeld zijn bij Leerplicht vanwege regelmatig verzuim en basisschoolleerlingen die risicogedrag laten zien en moeilijk te corrigeren zijn hebben onze focus. Het gaat om kinderen en jongeren met externaliserende gedragsproblemen: gedragsproblemen waar de omgeving last van heeft.
In eerste instantie gaan we het gesprek aan met de ouders en leerkracht en uiteraard doe ik daar ook mijn gebruikelijke brede uitvraag. We leggen uit dat het inzetten van de aanpak gaat om het bieden van inzicht en niet om het geven van een stempel of een indicatie. Als ouders akkoord zijn is de eerste stap het invullen van gedragslijsten door ouders en leerkracht. Als hieruit blijkt dat er inderdaad een risico is, dan volgt de tweede fase: een screening op sociale leerbaarheid. Deze screening wordt uitgevoerd door onderzoekers van de Universiteit Leiden onder leiding van Hannah Swaab. Zij komen op school en voeren allerlei onderzoekjes uit met het kind op het gebied van de vier coördinaten van sociale leerbaarheid: sociale informatie verwerking, sociaal perspectief nemen, sociale scripts en zelfregulatie.
Daaruit volgt een uitgebreid verslag, een soort handleiding voor het kind, met daarin ook de sterke en zwakke punten van de leerling. Hiermee ga ik met de ouders en leerkracht het gesprek aan. Ik vertaal het in eenvoudigere woorden, kleine stapjes en concrete adviezen, zowel aan ouders als de school. Met de gedragsdeskundigen heb ik regelmatig casuïstiekbespreking hierover. Alles draait om signaleren in een vroeg stadium en het voorkomen van criminaliteit.
Na een maand volgt er een evaluatie met school en met ouders en na zes maanden worden de gedragslijsten opnieuw ingevuld. Uiteraard hopen we dan vooruitgang te zien. In Amsterdam is de aanpak van PIT zeer succesvol. Het PIT-team bestaat daar uit zo’n veertig medewerkers. In Schiedam hopen we ook op een bredere inzet. Een aanpak die problemen voorkomt in plaats van oplost is de investering waard.” |
